لنز تله فوتو چیست ؟ بررسی جامع کاربرد، انواع و مزایا
یکی از لنزهایی که هم در عکاسی حرفه‌ای و هم در میان علاقه مندان بسیار پرطرفدار است، لنز تله فوتو (Telephoto Lens) است. این نوع لنزها به‌ویژه زمانی که نمی‌توان به سوژه نزدیک شد، گزینه‌ای بی‌نظیر به شمار می‌روند.
انتخاب لنز مناسب می‌تواند تفاوت بین یک تصویر معمولی و یک شاهکار هنری باشد. این نوع لنزها به ویژه زمانی که نمی‌توان به سوژه نزدیک شد، گزینه‌ای بی‌نظیر به شمار می‌روند.
لنز تله فوتو چیست؟ تعریف ساده و کاربردی
لنز تله فوتو به لنزی گفته می‌شود که فاصله کانونی (Focal Length) آن بیشتر از لنز نرمال است و زاویه دیدی باریک‌تر دارد. این لنزها توانایی بزرگ‌نمایی سوژه‌های دوردست را دارند و باعث می‌شوند سوژه‌ها نزدیک‌تر از آنچه هستند به نظر برسند.
به‌طور کلی، هر لنزی با فاصله کانونی بیشتر از ۸۵ میلی‌متر به عنوان لنز تله فوتو شناخته می‌شود. این لنزها به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند:
- تله فوتو متوسط (۸۵mm تا ۲۰۰mm)
- تله فوتو بلند یا سوپر تله فوتو (بیشتر از ۲۰۰mm)
کاربرد های لنز تله فوتو؛ چرا عکاسان عاشق آن هستند ؟
۱. عکاسی حیات وحش
در محیط‌های طبیعی، نزدیک شدن به حیوانات ممکن نیست. لنزهای تله‌فوتو به عکاسان این امکان را می‌دهند که از فاصله‌ای امن، تصاویر فوق العاده‌ای ثبت کنند.
۲. عکاسی ورزشی
برای ثبت لحظات سریع در ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال یا دو و میدانی، نیاز به لنزهایی با بزرگ‌نمایی بالا وجود دارد. تله‌فوتو این نیاز را به‌خوبی برآورده می‌کند.
۳. عکاسی پرتره
لنزهای تله‌فوتو مخصوصاً در بازه ۸۵ تا ۱۳۵ میلی‌متر، برای پرتره ایده‌آل هستند. این لنزها باعث کاهش اعوجاج چهره شده و پس‌زمینه را با افکت بوکه نرم مات می‌کنند.
۴. عکاسی منظره از دور
گاهی نمی‌توان به چشم انداز نزدیک شد، مثلاً در کوهستان یا مناطق ممنوعه. در این موارد، لنز تله‌فوتو بهترین ابزار است.
لنز تله فوتو چگونه کار می‌کند ؟
مکانیزم اپتیکال لنز تله فوتو
لنزهای تله فوتو از ترکیب عدسی‌های خاص استفاده می‌کنند تا نور را به‌گونه‌ای متمرکز کنند که سوژه‌های دور به‌صورت بزرگ‌تر و واضح‌تر در حسگر دوربین ثبت شوند. فاصله کانونی بلند این لنزها باعث می‌شود که زاویه دید محدودتر شود و عکاس بتواند روی سوژه خاصی تمرکز کند. این لنزها معمولاً از عناصر اپتیکال پیچیده‌ای مانند عدسی‌های Low Dispersion (LD) یا Extra-Low Dispersion (ED) برای کاهش انحرافات رنگی (Chromatic Aberration) استفاده می‌کنند.
تفاوت با لنزهای زوم
بسیاری از افراد لنزهای تله فوتو را با لنزهای زوم اشتباه می‌گیرند. در حالی که بسیاری از لنزهای تله‌فوتو قابلیت زوم دارند، برخی از آن‌ها فاصله کانونی ثابت (Prime) دارند، مانند لنز 85mm f/1.4 که برای عکاسی پرتره بسیار محبوب است. تفاوت اصلی در این است که لنزهای تله‌فوتو به‌طور خاص برای بزرگ‌نمایی سوژه‌های دور طراحی شده‌اند، در حالی که لنزهای زوم می‌توانند دامنه وسیع‌تری از فاصله‌های کانونی را پوشش دهند.
بیشتر بخوانید: لنز زوم چیست ؟
مزایا و معایب لنز تله فوتو
مزایا:
- بزرگ نمایی عالی از فواصل دور
- عمق میدان کم برای جداسازی سوژه از پس‌زمینه
- بدون نیاز به نزدیک شدن به سوژه
- افکت بوکه زیبا در پس‌زمینه
معایب:
- وزن زیاد در مدل‌های حرفه‌ای
- نیاز به سرعت شاتر بالا برای جلوگیری از لرزش
- قیمت بالاتر نسبت به لنزهای واید یا نرمال
- میدان دید محدود
تفاوت لنز تله فوتو با لنز زوم چیست ؟
اگرچه بسیاری از لنزهای تله‌فوتو دارای قابلیت زوم هستند، اما لنز زوم به هر لنزی گفته می‌شود که فاصله کانونی متغیر دارد (مثلاً ۷۰-۲۰۰mm). در حالی که لنز تله‌فوتو به لنزهایی گفته می‌شود که فاصله کانونی بلند دارند، چه زوم باشند و چه پرایم (ثابت).
بنابراین، هر لنز زوم تله‌فوتویی، زوم هست ولی هر لنز زومی الزاماً تله فوتو نیست.
پیشنهاد: خرید لنز عکاسی دست دوم
چگونه بهترین لنز تله فوتو را انتخاب کنیم ؟
۱. نوع دوربین (DSLR یا Mirrorless)
اطمینان حاصل کنید لنزی که می‌خرید با مانت دوربین شما سازگار است (مثلاً Canon EF، Nikon F، Sony E).
۲. هدف از استفاده
- برای پرتره: لنزهای ۸۵mm f/1.8 یا ۱۳۵mm f/2.0 عالی هستند.
- برای حیات وحش: لنزهایی مثل ۴۰۰mm یا ۶۰۰mm با دیافراگم بازتر انتخاب مناسب‌تری‌اند.
- برای فیلم برداری: بهتر است مدل‌هایی با فوکوس بی‌صدا و لرزش‌گیر انتخاب کنید.
۳. با یا بدون لرزش‌گیر (IS / VR / OSS)
لرزش‌گیر نوری در لنزهای تله‌فوتو ضروری است، چرا که لرزش در فاصله‌های کانونی بلند بیشتر به چشم می‌آید.
۴. دیافراگم ثابت یا متغیر
دیافراگم ثابت (مانند f/2.8) عملکرد بهتری در نور کم و عمق میدان کنترل‌شده‌تری دارد، ولی گران‌تر است.
بهترین لنز های تله فوتو بازار در سال ۲۰۲۵
براساس بررسی بهترین لنز های تله فوتو در فروشگاه مهرانی کم، برخی از محبوب ترین لنزهای تله فوتو سال ۲۰۲۵ عبارتند از:
لنز Canon RF 100-500mm f/4.5-7.1L IS USM: مناسب برای کاربران میرورلس کانن با عملکرد عالی در حیات‌وحش.
لنز Nikon Z 70-200mm f/2.8 VR S: یکی از بهترین لنزهای زوم تله‌فوتو برای دوربین‌های نیکون سری Z.
لنز Sony FE 70-200mm f/2.8 GM OSS II: گزینه ای ایده آل برای فیلم برداری و عکاسی حرفه‌ای در محیط‌های متنوع.
لنز Sigma 150-600mm f/5-6.3 DG OS HSM: یک گزینه اقتصادی و قدرتمند برای عکاسان حیات و حش.
لنز تله فوتو در تلفن های هوشمند
در سال‌های اخیر، بسیاری از گوشی‌های پرچم‌دار مانند iPhone 15 Pro، Samsung Galaxy S24 Ultra و Google Pixel 8 Pro از لنزهای تله‌فوتو با بزرگ‌نمایی اپتیکال بهره می‌برند. این لنزها اغلب برای زوم ۳x تا ۱۰x بدون افت کیفیت استفاده می‌شوند.
البته کیفیت آن‌ها با لنزهای DSLR یا بدون آینه قابل مقایسه نیست، اما برای کاربران روزمره عملکرد فوق العاده‌ای دارند.
نتیجه گیری
لنزهای تله فوتو به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در عکاسی، امکان ثبت تصاویر باکیفیت از سوژه‌های دور را فراهم می‌کنند و در حوزه‌های مختلفی از حیات وحش تا عکاسی پرتره کاربرد دارند. این لنزها با توانایی ایجاد بوکه زیبا، بزرگ نمایی بالا و کیفیت تصویر فوق‌العاده، انتخابی عالی برای عکاسان حرفه‌ای و آماتور هستند. با این حال، انتخاب لنز مناسب نیازمند توجه به نوع عکاسی، بودجه و تجهیزات موجود است.
